De Facebookpagina ‘Ik wil een koopzondag in Drachten’ is inmiddels ruim 5.500 ‘geliked’. Vlak na de publicatie van het huidige collegeprogramma waarin afgesproken is deze collegeperiode geen koopzondag in te stellen, is er een publieke campagne gestart om toch een koopzondag mogelijk te maken. De koopzondag in Drachten leeft!
De PvdA is een groot voorstander om de detailhandel ondernemers in Smallingerland de mogelijkheid te bieden op zondag hun winkel te openen. Die opvatting is niet nieuw, dat staat al prominent in onze laatste twee verkiezingsprogramma’s. In het huidige en vorige college is het ons niet gelukt dat te realiseren.
Beide colleges kenden meerdere partijen die dit blokkeerden. CU en CDA in het vorige college, CU en SP in het huidige college. Dat hebben wij als PvdA met ons volle verstand geaccepteerd. Want dat was het waard. Bij de vorming van een college is het geven en nemen om tot een evenwichtig programma te komen waarin iedere partij zich voldoende herkent. De PvdA staat volledig achter het programma van dit college.
Met o.a. de drie transities en transformaties in het sociale domein in het vooruitzicht, zijn we met de andere partijen in staat geweest een sociaal collegeprogramma samen te stellen dat recht doet aan de uitdagingen die we hebben en tevens goede maatregelen voor de kwetsbare doelgroepen in deze gemeente vorm te geven. Maar ook een programma met veel aandacht en investeringen voor werkgelegenheid.
De koopzondag is een belangrijk onderdeel geweest van de laatste onderhandelingen. Er is uitgebreid en tot het allerlaatste moment over gesproken en zeker niet makkelijk opgegeven. Integendeel. In het grotere belang van het sociale programma dat vormgegeven was hebben wij noch D66 er uiteindelijk een breekpunt van gemaakt. Want een breekpunt was het op dat moment geweest.
Een collegeprogramma kent een looptijd van 4 jaar. Veel kun je voorzien voor zo’n periode, maar veel ook niet. Omstandigheden kunnen veranderen. De detailhandel is enorm sterk in beweging. Koopgedrag van mensen verandert in rap tempo. Dat is al een tijd aan de gang, maar dat wordt steeds sterker. Ook bij de recente aanpassing van de detailhandelsvisie en de besprekingen over de investeringen in ons centrum bleek dat weer.
Twee weken geleden na de ronde tafel sprak ik een ondernemer die vertelde dat hij twee jaar geleden blij was met het collegeprogramma met daarin het besluit niet over te gaan tot een koopzondag. In de afgelopen twee jaar is hij van mening veranderd en hij is nu voor een koopzondag. Dat zegt niet alles, maar het is wel illustratief. Het illustreert het enorme tempo waarin de houding t.o.v. de koopzondag verandert.
Waar het tot voor kort een noviteit was en een uitje op zondag naar een grote stad, is het tot norm verworden. Winkelen en boodschappen kunnen doen op zondag is de standaard geworden, gesloten winkels op zondag is de afwijking geworden. Of we dat nu leuk vinden of niet, het is de realiteit.
Dat niet iedereen dat een verbetering vindt of er zelf gebruik van wil maken is ook een gegeven. Wat de PvdA betreft is ook niemand verplicht om te winkelen op zondag of verplicht zijn of haar winkel te openen. Het gaat ons wel om de vrije keus. Ondernemers zouden die keuze moeten hebben.
Toen begin dit jaar, de SP en CU aankondigden naar de achterban terug te gaan en de ontwikkelingen te bespreken was dat hoopgevend. Het gaf aan dat deze partijen niet met de rug naar de samenleving staan en maatschappelijke ontwikkelingen serieus nemen.
De ELP dacht dat de tijd rijp was om een doorbraak te realiseren en heeft een initiatiefvoorstel ingediend om de koopzondag toch mogelijk te maken. Woensdag 25 mei is die in de raad behandeld.
Wij hadden niet verwacht dat CU en SP zover zouden gaan om nu al voor een koopzondag te gaan stemmen. Wel hadden we gehoopt dat men ruimte zou geven aan het democratisch proces. Een democratisch proces waarin we open en eerlijk het debat met elkaar kunnen aangaan en kunnen stemmen op basis van onze huidige inzichten. En niet op basis van de inzichten van een paar jaar geleden.
Die ruimte bleek er niet te zijn. We zijn teleurgesteld dat dat democratisch proces niet plaatsvindt. CU en SP hebben hun standpunt niet gewijzigd en hielden ons aan de gemaakte afspraken.
En natuurlijk heeft de fractie een eigenstandige verantwoordelijkheid en hadden we voor het voorstel kunnen stemmen. Maar dat hebben we toch niet gedaan. De Pvda is een betrouwbare partij, wij staan voor ons woord en onze afspraken. En hoewel we graag ondernemers nu al de gelegenheid willen geven om zelf te bepalen of ze hun winkel op zondag willen openen, breken we onze belofte niet. Hoe betrouwbaar zijn we als we toch eenzijdig terugkomen op een dergelijk stevig besproken afspraak?
De vraag van de ELP wat het uitmaakt als we een klein steentje uit het huis dat coalitieakkoord heeft zouden weghalen maakt het ook goed duidelijk. Het is geen steentje uit een onbeduidend muurtje, maar onderdeel van het fundament van dit college. Daaraan rommelen kunnen we ons als PvdA niet veroorloven.
Over twee jaar zijn er weer verkiezingen en komt er een nieuw college. Wat ons betreft komt die koopzondag er dan wel.
Roel Haverkort
Raadslid PvdA Smallingerland