Ga naar de inhoud

Onze inzet voor Wonen:

  1. Dorpsbouwen; niet te grote aantallen woningen in één keer bij de dorpen en juist ook woningen bereikbaar voor de huidige dorpsbewoners
  2. Nu starten met planontwikkeling Drachten Sud

Wat vinden jullie van het Ruimtelijk Ontwikkelings Perspectief?

We hebben inderdaad beloofd hierop terug te komen en gaven als teaser weg: wij staan voor dorpsbouwen in de dorpen en de grote woningbouwopgave een plek geven in Drachten als tweede stad van Fryslân. Overigens het ROP gaat over meer dan alleen woningbouw, maar onze focus ligt op betaalbare woningbouw dus daar richten we ons hier inderdaad op.

Dorpsbouwen in de dorpen; wat bedoelen jullie daarmee?

We hebben het dan zowel over voor wie er gebouwd wordt en de hoeveelheid woningen. Voor bijna elk dorp is het belangrijk dat er regelmatig een woning bijgebouwd wordt. Een nieuwe woning betekent doorstroming en nieuwe bewoners en dat geeft vaak een impuls aan de lokale dorpsgemeenschap. Belangrijk is daarbij dat de nieuwbouw ook inspeelt op vraag vanuit het eigen dorp zodat dorpsbewoners kunnen blijven wonen in hun eigen dorp. De groepen die het daarbij het lastigste hebben zijn huurders van een sociale huurwoning, jonge starters en ouderen die willen doorstromen en een gezinswoning achterlaten. Nieuwbouw voor deze groepen is meestal niet eenvoudig, maar wel heel belangrijk voor het dorp. 

Als we grotere aantallen woningen in één keer bij de dorpen gaan bouwen dan betekent dat nogal wat voor de dorpsgemeenschap. Of je dat moet doen is voor ons een belangrijk gespreksonderwerp met de dorpsgemeenschap. Wij gaan goed luisteren naar wat iedereen hierover te zeggen heeft. Maar het zal duidelijk zijn dat voor de PvdA het bouwen in grote aantallen in een korte tijdsperiode bij een dorp niet de voorkeur heeft en het behoud van de dorpse schaal en het dorpse karakter voorop staat.

Zeggen jullie daarom ook dat de grote woningbouwopgave een plek in Drachten als tweede stad van Fryslân moet krijgen?

Ja. Het wonen in een dorp is echt wat anders dan wonen in een grotere plaats als Drachten. Drachten heeft het karakter van een stad met belangrijke voorzieningen zoals het zwembad, de Lawei , het ziekenhuis en het winkelcentrum. We hebben een enorme woningbouwopgave in Nederland en veel mensen voelen zich aangetrokken tot een grotere plaats. Drachten ligt ook nog eens centraal in Noord-Nederland. Toch is Drachten de afgelopen 10 jaar nauwelijks gegroeid in inwoneraantal terwijl landelijk het aantal inwoners met meer dan 1 miljoen inwoners gegroeid is en door blijft groeien. Wij zien dat als een gemiste kans en vinden het belangrijk dat we de komende jaren daar verandering in brengen door meer en beter op de woningvraag in te spelen. Op de eerste plaats natuurlijk voor de woningzoekenden maar ook om het (financieel)draagvlak voor al die centrumfuncties te versterken.

In het ROP staan ook voor Drachten allerlei plekken genoemd en afhankelijk van de Lelylijn Drachten-Sud, dat is dan toch prima?

Niet helemaal. Wij denken dat in het ROP op de eerste plaats met een te kleine woningvraag wordt gewerkt. Dat komt vooral doordat enkel alle huidige beleidskeuzen in het ROP een plek hebben gekregen. We hebben domweg te weinig gebouwd in Drachten. Daar komt bij dat het huidige woningbouwprogramma in 2025 afloopt en voor 2025-2030 is er nog geen nieuw beleid. Het zou sowieso beter zijn geweest om met scenario’s te werken dan zou je kunnen zien hoe een hoge en lage groei uitwerken. 

Maar belangrijker is dat wij vinden dat we nu moeten kiezen om Drachten-Sud te gaan ontwikkelen en voor ons is dat niet afhankelijk van de Lelylijn. Komt de Lelylijn er dan is het goed dat er rondom het toekomstig station al veel mensen wonen. Als door het station er extra woningvraag komt dan kan Sud verder uitgebouwd worden en kunnen ook in Drachten verschillende locaties worden verdicht met extra woningen. Komt de Lelylijn er niet dan is Sud ook noodzakelijk en een prachtige woonplek. Dicht bij het centrum, goed ontsloten. En misschien wel het allerbelangrijkste met het ontwikkelen van Sud kan, net zoals de Drachtstervaart aan de westzijde gedaan heeft, Drachten aan de zuidzijde beter verbonden worden met het landschap. Met de bossen van Beetsterzwaag en met de Drait ooit de basis van de ontwikkeling van Drachten. Daar hebben alle inwoners van Drachten wat aan. 

Maar zo’n wijk ‘over’ de snelweg moet, lees ik in het ROP, wel enige omvang hebben. 

Met Drachten-Sud bouw je dichter bij het centrum dan bijvoorbeeld in Vrijburgh en Drachtstervaart, dus wat dat betreft is Sud een prima  plek. De benadering in het ROP over de minimale omvang vinden wij te krampachtig. Op de eerste plaats is het maar welke tijdshorizon je neemt. De ontwikkeling van Sud zal net als Drachtstervaart en Vrijburgh snel een periode van 25 tot 30 jaar beslaan, als we in 2026 beginnen met plannen maken dan hebben we het al snel over 2055 of nog later. In die tijd zal Sud verschillende groeifasen kennen. Belangrijk vinden wij dat met de keuze om Drachten-Sud te ontwikkelen de A7 niet langer een barrière vormt. Daarvoor moeten er natuurlijk goede verbindingen komen en die zijn er ook al. Zo ben je met de tunnel onder de A7 bij de Burgemeester Wuiterweg vanaf het Sud in 7 minuten fietsen in het centrum of bij een basisschool en ook de fietsbrug over de A7 zorgt voor een rechtstreekse snelle verbinding richting ziekenhuis en onderwijscampus. Tegelijkertijd is er met de A7 een directe auto ontsluiting waardoor extra autoverkeer door de bestaande woongebieden beperkt kan blijven. Ook kan wat ons betreft de nieuwe wijk Sud  prima, net als Drachtstervaart en Vrijburgh, de eerste ontwikkelingsstappen doormaken zonder eigen voorzieningen. Als Sud voldoende inwoners heeft en er blijkt behoefte te zijn aan een eigen centrumvoorziening kan dat op dat moment gerealiseerd worden, voor ons is dat geen voorwaarde vooraf. 

Toch vraag ik mij af, moet dat nu allemaal wel en gaat er niet veel te veel agrarische grond opgeslokt worden voor woningen?

Dat zijn twee vragen. Het aantal inwoners in Nederland is fors gegroeid en de voorspellingen zijn dat ook de komende tijd het aantal inwoners toeneemt. En zelfs als het aantal inwoners niet meer zo snel toeneemt hebben we extra huizen nodig omdat we met steeds minder mensen in één huis wonen. Al die mensen willen een fijne woonplek. Hoeveel woningen we precies nodig hebben weet niemand. We weten wel van de afgelopen tijd dat er veel te weinig aanbod van huizen is en we niet genoeg hebben kunnen bouwen. Wij vinden dat we goed voorbereid moeten zijn op de toekomst en door gefaseerd te bouwen in te spelen op de onzekerheid.  

Over het ruimtegebruik is de volgende kanttekeningen te maken. Gemiddeld gebruiken we in Nederland ongeveer 10% van de ruimte voor wonen en werken. De overige 90% zijn half-om-half agrarische gronden en natuur en water. Bij ons in Fryslan is het zelfs maar ongeveer 5% wat we gebruiken om te wonen en werken. Het ontwikkelingsgebied voor Sud is nog niet bepaald. Kom je in de maximale scenario’s uiteindelijk uit op 4000 woningen dan heb je het over ongeveer 160 hectare en iets meer dan 1% van het gemeentelijk grondgebied.

Kortom onze keuzen:

  1. Dorpsbouwen; niet te grote aantallen woningen in één keer bij de dorpen en ook woningen bereikbaar voor de huidige dorpsbewoners
  2. Nu starten met planontwikkeling Drachten Sud

Omdat:

  • We in willen kunnen spelen op de vraag/behoefte aan woningen
  • We de dorpse schaal van de dorpen en het dorpse karakter willen behouden
  • We het centrum en de voorzieningen in Drachten een groter draagvlak willen geven
  • Sud in de directe nabijheid ligt ten opzichte van belangrijke voorzieningen 
  • Sud goed ontsloten kan worden zonder bestaande woonomgevingen te belasten met extra autoverkeer
  • Sud de kans biedt het landschap beter te verbinden met Drachten; bijvoorbeeld door gebruik van de Drait vergelijkbaar met Drachtstervaart
  • Sud een aantrekkelijke woonomgeving kan bieden
  • Daarmee Drachten een betere concurrentiepositie op de woningmarkt kan innemen
  • Als besloten wordt de Lelylijn aan te leggen er bij de start van de ingebruikname rond het toekomstig station al een groter potentieel aan reizigers woont in de directe omgeving.
  • Als besloten wordt de Lelylijn aan te leggen de A7/Treintracé op dat moment verder ontwikkeld en ingevuld kan worden
  • Als besloten wordt de Lelylijn aan te leggen op dat moment besloten kan worden hoe het Sud verder te ontwikkelen en diverse inbreidingslocaties in een cirkel van 3 kilometer rond het station Drachten benut kunnen worden