Ieder kind verdient een eerlijke start. Het zou niet uit moeten maken waar je wieg staat, wie je ouders zijn en wat de inhoud van hun portemonnee is. Wellicht een utopie maar toch blijven we daar als PvdA naar streven. School is een belangrijke plek gedurende de jaren dat je opgroeit. Door (passend) onderwijs ontwikkel je je talenten en bereid je je voor op een volwaardige deelname aan de samenleving. Het is ook de plek waar je leeftijdsgenoten ontmoet, vrienden voor het leven maakt, je veilig voelt en waar je een eerlijke start in het leven maakt.
Voor een sterke regio is het ook van belang dat het beroepsonderwijs op orde is. Het aanbod van MBO-opleidingen moet aansluiten bij de vraag uit de markt.
Veel kinderen hebben tijdens hun jeugd op enig moment extra ondersteuning nodig. In de praktijk moeten ze (met hun ouders) daarvoor naar allerlei instanties en zorgverleners reizen. Door de zorg naar school te halen kan de kwaliteit verbeteren en de aandacht voor signalering en preventie versterkt worden. Voorschoolse voorzieningen en laaggeletterdheid vormen speerpunten in het programmatisch werken met als doel beter de doelgroepen te bereiken en achterstanden te verkleinen.
Om volwaardig mee te kunnen doen in de samenleving zijn taalbeheersing en digitale vaardigheden belangrijk. Er zijn nog steeds te veel mensen die hiermee problemen hebben. Een breed aanbod van activiteiten gericht op signalering en ondersteuning blijft belangrijk.
De gemeente is verantwoordelijk voor inburgering. Nieuwkomers moeten zo snel mogelijk de Nederlandse taal beheersen en economisch zelfstandig zijn. Dit gaat het best wanneer je zoveel mogelijk praktisch bezig ben in een omgeving waar je Nederlands moet spreken en uitgedaagd wordt om te leren.
Hoeveel invloed heeft de gemeente:
De gemeente heeft vanuit haar wettelijke taken invloed op het voorschoolse aanbod, het buitenschoolse aanbod en de kwaliteit van de onderwijshuisvesting. Ook speelt de gemeente een rol bij de kansen die burgers krijgen om alsnog een startkwalificatie te behalen, een re-integratietraject of omscholing te volgen om kansen op werk en economische zelfstandigheid te vergroten. Vanaf 2022 is de gemeente ook verantwoordelijk voor de integratie van vluchtelingen.
Door het subsidiëren van welzijnsvoorzieningen, zoals bibliotheek, zwemles, theater en andere culturele instellingen of projecten heeft de gemeente goede mogelijkheden om bij te dragen aan de educatie van inwoners. Vanuit deze invalshoek investeert de gemeente ook in de aanpak van laaggeletterdheid.
Hoe is het nu:
In Smallingerland zijn in verhouding veel laaggeletterden en voortijdig schoolverlaters. Ook zijn er meer jongeren die speciale onderwijszorg nodig hebben en/of door hun (gebrek aan een goede) opleiding meer moeite moeten doen om aan het werk te komen of te blijven. De gemeente doet in de periode 2020-2024 met een regionaal programma mee aan een provinciale aanpak voor jongeren in een kwetsbare positie en voortijdig schoolverlaten. Voor een mbo-opleiding kun je terecht bij de Friese Poort of Friesland College met een breed aanbod. Voor een hbo- of wo-opleiding verlaat een deel van de jongeren onze gemeente.
Onze keuzes:
- Wij maken afspraken met de kinderopvang en het onderwijs over het gebruik van de Friese taal, zodat tenminste ieder Friestalig kind desgewenst de eigen taal als spreektaal kan gebruiken.
- Door extra te investeren in peuteropvang en voor- en vroegschoolse educatie (VVE) hebben peuters en kleuters een betere kans om zonder onderwijsachterstand aan hun schoolcarrière te beginnen.
- Bij de inrichting van het beroepsonderwijs wordt steeds meer aansluiting gezocht met de praktijk. Waar mogelijk moeten onderwijslocaties vlakbij of in bedrijven gestimuleerd en gefaciliteerd worden.
- Er is sprake van een fusie tussen Friesland College en de Friese Poort. Dit moet leiden tot een verbreding en verrijking van het aanbod van beroepsopleidingen in onze regio.
- Zorg, maatschappelijke ondersteuning en hulp bij opvoeding moet zoveel mogelijk georganiseerd worden in de school.
- Scholen kennen vaak een vrijwillige ouderbijdrage. Dit wordt als verplicht ervaren. We vinden dat scholen in onze gemeente hiervan af moeten zien.
- Huiswerkbegeleiding wordt opgenomen in het kindpakket (SAM& voor alle kinderen).
- Door in te zetten op een combinatie van werken en leren wordt de inburgering van nieuwkomers versneld.
- Inburgering start bij voorkeur al op het AZC. Dus niet wachten tot mensen zelfstandig wonen.
Een breed aanbod van activiteiten gericht op het bestrijden van laaggeletterdheid is belangrijk. De bibliotheek en MOS spelen hierin, wat ons betreft, de hoofdrol. Mensen die niet in staat zijn om zelf bepaalde documenten te lezen of in te vullen moeten hiervoor hulp kunnen krijgen.