Het Raadsprogramma: Hoe kleurrijk mag de gemeenteraad zijn?
Op 24 april was het raadsprogramma aan de orde in de Ronde Tafel. De Ronde Tafel is een bijeenkomst ‘waarin de raad zich zo breed mogelijk door anderen laat informeren over bepaalde onderwerpen’. Juist het begin van een nieuwe raadsperiode vind ik een uitgelezen kans om op inhoud mijn betrokkenheid en kennis in te brengen, en zo dacht ik spontaan: ik meld me hiervoor aan. Ik had me beter moeten voorbereiden. Ik stelde me heel naïef een discussietafel met de gemeenteraadsleden voor. Ter plekke bleek dat degenen die aanschuiven aan de Ronde Tafel drie minuten spreektijd krijgen om de raadsleden te informeren wat je ergens van vindt. Dus: tijdens de Ronde Tafel praat je niet mét, maar tégen de raad, laat staan dat vanzelfsprekend een verdiepende discussie ontstaat. Ja, ze kunnen je weliswaar nog een vraag stellen, maar de meest interessante reacties volgden ná afsluiting van de Ronde Tafel in informele gesprekken. De voorzitter suggereerde aan het eind van de Ronde Tafel dat er weinig vragen kwamen omdat ‘men zijn kruit mogelijk niet voor het geplande debat op 26 april wil verschieten’. Dit soort gesprekken zijn in mijn beleving geen voorbeeld van hoe de burgerlijke betrokkenheid bij de democratie wordt gestimuleerd. Ik praat niet graag tegen muren. Wellicht kunnen de lokale politici zich laten inspireren door de meer levendige voorbeelden zoals David van Reybroeck beschreef in zijn boek ‘Tegen verkiezingen’.
In het debat dat op 26 april op deze Ronde Tafel volgde bleken partijen zich vooral zorgen te maken over de kleurloosheid die het gevolg kan zijn van de voorgenomen werkwijze. Voor de kiezer zou de kleur van de partij waarop gestemd is niet voldoende zichtbaar blijven. ‘Raadsleden zijn geen bestuurders, maar volksvertegenwoordigers’. En als men de politiek dichter bij de burger wil brengen, lukt dat op deze manier dan wel? De heer de Vries (winnende partij ELP), probeerde de gemoederen gerust te stellen. De ELP wil vooral een kleurrijke raad, de zaak niet meteen dichttimmeren, en in goede verstandhouding in zowel coalitie als oppositie goede ideeën de ruimte geven. Daarnaast kwam de status van het raadsprogramma aan de orde. Wat is dat nu precies? Een inspiratiedocument of een echt programma dat moet worden uitgewerkt? Moet het stuk anders gaan heten? Uiteindelijk stemmen na enig informeel beraad in geschorste tijd alleen D66 en SP (25 voor; 4 tegen) tégen het voorstel dat voorligt, en wordt met dit raadsprogramma de stap naar coalitie ingezet.
Hoe levendig en bruisend de democratische discussie gaat worden, en de ruimte die onvoorziene ‘goede’ ideeën in de komende gemeenteraadsperiode krijgen zal de tijd ons leren. Diverse in het Raadsprogramma genoemde thema’s moeten nog worden uitgewerkt. Ik hoop dat men daarbij ook meer bruisende werkvormen vindt om wat er bij ons als burgers leeft met gemeenteraadsleden te bediscussiëren. Daarbij zullen wij als ‘gewone’ burgers volgens mij zelf ook een meer actieve rol moeten gaan nemen. Niet achteroverleunend afwachten dus of de gekozen gemeenteraadsleden ons belang wel voldoende een plek geven. Wacht daarmee niet tot een Ronde Tafel. Dat is geen discussietafel met burgers en zet volgens mij daarom weinig zoden aan de dijk. Breng voor die tijd actief zelf thema’s in bij ons bestuur of via het Roaske en vraag om een open discussie hierover in de partij of met meerdere partijen samen. Zo kan het wel bruisender worden en komen nieuwe goede ideeën beter tot hun recht. Democratie begint bij uzelf.
Bianca Bijlsma